Chronische pijn

Pijnrevalidatie is er voor mensen met chronische pijn in het bewegingsapparaat (nek, rug, armen en benen) en dus niet voor mensen met hoofdpijn, buikpijn of aangezichtspijn. Veroorzaakt jouw pijn problemen in je dagelijks leven? Wil je weer actiever worden, ondanks je pijn? Tijdens de revalidatie werk je aan het herstel van de balans tussen belasting en belastbaarheid. Je leert herkennen welke factoren uw pijn verergeren of verminderen en hoe je daar invloed op kunt uitoefenen.

Bovendien ga je een dagindeling maken waarin rust en activiteit elkaar afwisselen. Daardoor kun je steeds meer activiteiten weer doen die voor jou belangrijk zijn. De op elkaar afgestemde behandelingen zijn erop gericht beter te functioneren met de pijn. Daardoor krijgen de pijn en de gevolgen ervan een minder grote plek in je leven. Ook worden direct betrokkenen uit je omgeving uitgenodigd om aanwezig te zijn bij enkele onderdelen van de behandeling.

Onze behandeling richt zich op alle factoren die een rol spelen bij het pijnprobleem. Factoren op het gebied van lichaam, emotie, gedachten en gedrag. Hierdoor kan de pijngevoeligheid minder worden. Een belangrijke regel is dat je je richt op het weer uitvoeren van belangrijke en energie gevende activiteiten.

Wanneer de revalidatiearts van Rijndam op basis van de verwijzing, vragenlijst en eerste consult verwacht dat je baat hebt bij een revalidatiebehandeling bij Rijndam wordt een screening gepland. Na de screening bespreken we of ons behandelprogramma geschikt is voor je en hoe dat programma er zal uitzien.

Wanneer is revalidatie bij chronische pijn niet zinvol?

Een behandeling in Rijndam wordt pas gestart als alle medische onderzoeken en behandelingen zijn afgerond. Ook als er ernstige psychische stoornissen zijn geconstateerd wordt er niet gestart met de behandeling. We proberen dan met je mee te denken over een zinvolle andere behandeling. Mensen met hoofdpijn of buikpijn kunnen wij helaas geen behandeling bieden. Onze deskundigheid betreft het bewegingsapparaat.

• Jij hebt langer dan 3 maanden aanhoudende pijn.
• De pijn zit in je bewegingsapparaat: in de spieren, botten of gewrichten. Bijvoorbeeld rugklachten, fibromyalgie of whiplash.
• De pijn belemmert jou in het dagelijks leven, zoals bij werk, sport en sociale activiteiten.
• Eerdere behandelingen hebben geen effect gehad. Bijvoorbeeld bij de fysiotherapeut, psycholoog, manueel therapeut, de pijnpoli of een operatie.
• Jij bent twee dagen per week beschikbaar voor revalidatie.

• Jij hebt chronische vermoeidheid of burn-out zonder pijn.
• Jij hebt liever een passieve behandeling zoals massage, medicatie of operatie.
• Jij hebt psychische klachten met invloed op je dagelijks leven. Bijvoorbeeld ernstige depressie, ernstige angst, ernstige OCD, ernstige eetstoornis, complex trauma, nog niet behandelde PTSS.
• Jij gebruikt verslavende pijnstillers zoals morfine, bijvoorbeeld Fentanylpleisters of Oxycodon. Alleen in een heel lage dosering bij gebruik op vaste tijden is pijnrevalidatie misschien mogelijk.
• Jij gebruikt dagelijks marihuana of dagelijks alcohol omdat dit verzachtend is tegen de pijn.
• Jij bent zwanger.
• Er loopt nog onderzoek naar de oorzaak van je pijn.

Je leert hoe het pijnsysteem werkt en welke factoren bij jou een rol spelen. Je leert minder boos te worden op de pijn en er minder bang voor te zijn. Hierdoor kan je meer activiteiten doen die voor jou betekenisvol zijn.

Door pijnrevalidatie kan de pijn alsnog minder worden. Hiervoor zijn verschillende verklaringen te noemen.

1. Het zenuwstelsel komt tot rust en de sensitisatie neemt af.
2. Doordat je wereld weer groter is geworden vraagt de pijn minder aandacht.
3. Een gezondere leefstijl met meer bewegen zorgt dat je fitter wordt en beter belastbaar.
4. Doordat je meer betekenisvolle activiteiten doet krijg je meer energie en kan je meer aan.

Aan het einde van de revalidatie vertellen veel mensen dat vooral de pijnpieken minder hoog zijn, minder vaak voorkomen en minder lang duren.

Aan de hand van de ernst van de problematiek, jouw mogelijkheden en onze observaties bepalen we hoe we gaan behandelen. Meestal word je poliklinisch behandeld, maar wanneer je ernstig beperkt wordt door je pijn kan het zijn dat je opgenomen wordt.

Poliklinische behandeling

Bij behandeling of nabehandeling in de polikliniek verblijf je gewoon thuis. Je komt steeds op afspraak voor behandeling naar Rijndam. Meestal tweemaal per week gedurende een aantal uren.

Klinische behandeling

Je komt voor een opname naar de locatie Westersingel. Dit betekent dat je wordt opgenomen in de kliniek van Rijndam Revalidatie en hier gedurende een aantal weken verblijft.

Behandelthema’s waar we onder andere aandacht aan besteden in de revalidatie zijn:

• Boven- en ondergrenzen
• Interpretatie lichaamssignalen
• Opbouw van conditie, activiteiten
• Participatie: (vrijwilligers)werk, huishouden
• Wat kost/geeft energie; keuzes maken
• Interactie met omgeving
• Lichaamsbeweging
• Seksualiteit

Alle behandelthema’s worden interdisciplinair behandeld. Zodoende komen alle thema’s vanuit verschillende invalshoeken aan bod.

We behalen bij Rijndam het beste resultaat door te werken met een multidisciplinair behandelteam. Dat behandelteam staat onder leiding van een revalidatiearts. Het behandelteam bestaat naast de revalidatiearts meestal uit een fysiotherapeut, ergotherapeut, maatschappelijk werker en psycholoog. Op sommige locaties zijn er ook andere behandelaars. Natuurlijk stemmen we de revalidatie zo goed mogelijk af op jouw situatie. En we bespreken met jou wat je zelf kunt doen en wat je kunt oefenen.

De revalidatiearts coördineert de behandeling en zal proberen je vragen te beantwoorden en de onderdelen van de behandeling te bespreken. De revalidatiearts kan je uitleggen wat je wel en niet mag doen met betrekking tot bewegen en het uitvoeren van activiteiten. De revalidatiearts wordt door de therapeuten op de hoogte gehouden van de behandeling en bespreekt de vorderingen met jou. Ook bespreek je de werking en het gebruik van medicatie met de revalidatiearts. 
 
De psycholoog onderzoekt met jou het verband tussen de pijn en emoties, gedachten en gedrag. Hierdoor krijg je zicht op helpende en niet helpende reacties en ben je beter in staat om bewuste keuzes te maken in de omgang met de pijn. Er komt aan bod wat jij belangrijk vindt in het leven, en hoe je - met de pijn en bijkomende emoties en gedachten - stappen kan zetten in de richting van je doelen. De behandeling is gebaseerd op evidence- based psychotherapie voor chronische pijn, zoals Acceptance en commitment therapie (ACT).
 
De maatschappelijk werker richt zich op spanninggevende factoren in de leefomgeving: gezin, werk, sociale contacten. Ze maakt deze bespreekbaar en adviseert je daarin.

De fysiotherapeut helpt je bij het herkennen van lichaamssignalen en het aangeven van grenzen. Aan de hand van bewegingservaringen leer je stapsgewijs te werken aan je doelen. Met onder andere oefentherapie en mindfulness leer je lichamelijke activiteiten op te bouwen, met de pijn. Zo leer je je leven weer op te pakken, met activiteiten die voor jou betekenisvol en van waarde zijn.   

De ergotherapeut gaat met je kijken hoe je de voor jou belangrijke activiteiten (weer) kunt uitvoeren, ook met de klachten. Je gaat hiermee praktisch aan de slag, waarbij ook de planning van activiteiten aan bod komt.

Poliklinische behandeling

Een poliklinische behandeling duurt meestal 12 weken. De ervaring leert dat vooral de eerste weken van de behandeling zwaar zijn, zowel lichamelijk als emotioneel. Je klachten kunnen tijdelijk toenemen, doordat je meer of anders gaat bewegen of doordat je geconfronteerd wordt met je beperkingen. Bovendien is tijd en rust nodig om na te denken over alles wat je leert en krijg je opdrachten mee naar huis. Tijdens de behandeling heb je regelmatig een gesprek over het verloop. Na afloop is er vaak een terugkombijeenkomst. Soms wordt iemand na afloop van de revalidatie doorverwezen voor vervolgbehandeling, bijvoorbeeld naar een psycholoog.

Voor een goed resultaat van de behandeling is het belangrijk om thuis en op het werk regelingen te treffen. Blijven werken is in het algemeen mogelijk op de dagen dat je niet naar Rijndam komt. Een dag revalideren is net zo belastend als een dag werken. De revalidatie is alleen effectief als je alle keren aanwezig bent.

Klinische behandeling

Een klinische behandeling duurt maximaal 12 weken. Hierbij zijn de eerste vier weken een observatieperiode. De beslissing over voortzetting van de opname neemt het behandelteam na vier weken. Tijdens de opname vinden er ook enkele rondgesprekken plaats. Hierbij ga je, samen met je arts, het behandelteam en je naasten in gesprek om de voortgang van je behandeling te bespreken.

Het eerste weekeinde blijft je in Rijndam om je dagschema goed te leren kennen en uit te voeren. Daarna ga je de weekeinden naar huis om in je eigen situatie toe te passen wat je hebt geleerd. In het begin maak je samen met een behandelaar een activiteitenschema voor thuis, dat je na het weekend evalueert. In de loop van de opname ga je dat steeds meer zelfstandig doen.